Στην πιο πολύχρωμη γειτονιά της Κολωνίας, στο Έρενφελντ, μια γειτονιά όπου αναμειγνύονται τα χρώματα και τα αρώματα της Τουρκίας μαζί με αυτά των Ιταλών και των Αράβων μεταναστών αλλά και των ντόπιων κατοίκων, το γκράφιτι «Περήφανος;» του Μανώλη Αναστασάκου δεσπόζει σε έναν τοίχο, μήκους περίπου τριάντα μέτρων, στο σιδηροδρομικό σταθμό της περιοχής.
Τον φιλοτέχνησε τον περασμένο Αύγουστο μαζί με τον φίλο και συνεργάτη του Βασίλη Γρυπάρη. Σήμερα όμως «η περηφάνεια» του αγέρωχου τσολιά έχει πληγεί. Ένας πωλητής χρωμάτων στην περιοχή διέδωσε λάθος φήμες ότι ο Βασίλης έσβησε έργα άλλων καλλιτεχνών. Κάποιοι για αντεκδίκηση «πάτησαν» το έργο των Ελλήνων, όπως λένε οι καλλιτέχνες του δρόμου στη γλώσσα τους, δηλαδή ζωγράφισαν πάνω σε αυτό. Τελικά η αλήθεια έλαμψε. Οι δυο Έλληνες καλλιτέχνες δεν είχαν το περασμένο καλοκαίρι την πρόθεση να πειράξουν το έργο κανενός και τώρα ο δήμος της Κολωνίας και όσοι ενεπλάκησαν στην παρεξήγηση αναζητούν λύση, ώστε να αποκατασταθεί η «τιμή» και η εικόνα του «πατημένου» τσολιά.
Μια καλή συνεργασία μακριά από στερεότυπα
Η παρεξήγηση αυτή όμως φέρνει στο προσκήνιο μια πολύ επιτυχημένη ελληνογερμανική συνεργασία σε επίπεδο καλλιτεχνών, μακριά από στερεότυπα και αγκυλώσεις. Η τέχνη βέβαια ήταν πάντα πιο ανοιχτόμυαλη από την πολιτική που συχνά αναπαράγει ή και κατασκευάζει στερεότυπα.
Ο 40χρονος Γερμανός Τζον Ίβεν, διευθύνει την ομάδα Colorrevolution στην Κολωνία, μια ομάδα καλλιτεχνών του δρόμου που συστήθηκε το 2010, είναι γνωστή διεθνώς και με όπλο τα χρώματα και τα σχέδια επιχειρεί να αλλάξει λίγο την πραγματικότητα. «Αφού εσείς έχετε παντού τις διαφημίσεις σας με γιγαντοαφίσες, τότε κι εμείς θα ζωγραφίζουμε τεράστιους άδειους τοίχους για να περνάμε τα δικά μας μηνύματα μέσω της τέχνης και όχι μέσω της διαφήμισης» λέει ο Τζον στην Deutsche Welle.
O Tζον Ίβεν πέρασε δώδεκα καλοκαίρια σαν παιδί με τους γονείς του στη Λέσβο κάνοντας κάμπινγκ. Γνωρίζει και αγαπάει την Ελλάδα. Σε ένα ταξίδι του στην Αθήνα είδε τα έργα του Μανώλη Αναστασάκου στους τοίχους της πρωτεύουσας και θέλησε να τον καλέσει ώστε να συμβάλει σε ένα πρόγραμμα αναμόρφωσης της πόλης της Κολωνίας. «Η πρώτη μας συνεργασία με τον Μανώλη πήγε θαυμάσια. Είναι ένας εξαιρετικός επαγγελματίας, ένας «Γερμανός» επαγγελματίας. Γελούσαμε πάντα και λέγαμε πως αυτός είναι ο «Γερμανός» γιατί είναι πάντα τόσο συνεπής κι εγώ είμαι ο «Ελληνας» που είμαι λίγο πιο ασυνεπής. Κανένα από τα στερεότυπα δεν ίσχυσε στη συνεργασία μας. Πήγε πολύ καλά, ο Μανώλης είναι ένας πολύπλευρος καλλιτέχνης και μας ενέπνευσε η συνεργασία μαζί του».
Ραντεβού στην Καλλιθέα
Ο Μανώλης Αναστασάκος είναι όντως ένας πολύπλευρος καλλιτέχνης. Ο ίδιος συστήνεται ως καλλιτεχνικός διευθυντής “Βιομιμητισμού Ελλάδος Έρευνας και Καινοτομίας”. Ένα καλλιτεχνικό κίνημα που εμπνέεται και διδάσκεται από τη φύση. Ο Μανώλης σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών της Θεσσαλονίκης. Έχει ασχοληθεί με την εικαστική ψυχοθεραπεία και έχει κάνει ανάμεσα στα άλλα σκηνοθεσία με τον Εμίρ Κουστουρίτσα στη Σερβία. Στην Κολωνία φιλοτέχνησε έναν φουστανελά. Στο βάθος της εικόνας διακρίνεται μια άποψη του Πειραιά όπως αυτός ήταν πριν από αρκετές δεκαετίες. Ο τσολιάς ακουμπάει σε ένα τεράστιο κίτρινο smiley που στο ένα μάτι έχει το δολάριο και στο άλλο το ευρώ. «Είμαστε άραγε περήφανοι για αυτή τη διαδικασία, το ότι έχουμε αγκαλιάσει ένα χρηματοπιστωτικό σύστημα το οποίο είναι πληθωρισματικό και μας κουράζει και μας ταλαιπωρεί αλλά κανείς δεν μιλάει για αυτό; Είμαστε άραγε υπερήφανοι που στέκουμε αδύναμοι κόντρα στους αριθμούς και στο οικονομικό καθεστώς; Αυτά είναι τα δικά μου κομμάτια. Τώρα το τι καταλαβαίνει ο κάθε θεατής είναι στη δική του κρίση και σε τελική ανάλυση το έργο εκφράζει την κριτική του εκάστοτε θεατή» λέει ο Μανώλης Αναστασάκος.
Θέλοντας να ανταποδώσει την άψογη φιλοξενία και συνεργασία στους Γερμανούς καλλιτέχνες, ο Μανώλης Αναστασάκος τους κάλεσε στην Αθήνα. Ο δήμος της Καλλιθέας έδωσε τελικά την άδεια για να χρησιμοποιηθούν πέντε τοίχοι. Η ομάδα της Κολωνίας φτιάχνει τώρα τα σχέδια αλλά δεν είναι ακόμα σαφές πότε θα πραγματοποιηθούν. Το κόστος σημεωτέον προκειμένου να καλυφθούν όλα τα έξοδα για έναν τοίχο, όπως διευκρινίζει ο Τζον στην DW, είναι δεκαπλάσιο στην Ελλάδα σε σύγκριση με την Γερμανία, όσο και να φαίνεται απίστευτο, ενώ οι καλλιτέχνες συναντούν δυσκολίες και με τη μεγάλη γραφειοκρατία. Δεν πειράζει όμως, σημασία τώρα έχει πως το επόμενο ραντεβού είναι στην Καλλιθέα. Τα χρώματα, τα σχέδια και το κέφι για δημιουργία είναι πιο δυνατά από τη γραφειοκρατία και τα στερεότυπα.
ΠΗΓΗ: Deutsche Welle