Κείμενο-απόψη της συντακτικής ομάδας του πρακτορείου Bloomberg
Λίγο πριν την εκλογή του στην Προεδρία, ο Φρανσουά Ολάντ είχε επισκεφθεί το Λονδίνο για να διαβεβαιώσει την χρηματοοικονομική κοινότητα πως δεν είναι «επικίνδυνος». Παρόμοια περιοδεία κάνει τώρα ο Αλέξης Τσίπρας, το φαινόμενο-έκπληξη των πρόσφατων βουλευτικών εκλογών στην Ελλάδα.
Αυτός όμως είναι πραγματικά επικίνδυνος.
Ο Τσίπρας και το κόμμα του, ο ΣΥΡΙΖΑ, πωλούν στους Έλληνες μια πλάνη: Πως η Ελλάδα μπορεί να απορρίψει τους όρους της δανειακής σύμβασης με τις κυβερνήσεις της ευρωζώνης αλλά να συνεχίζει να λαμβάνει τα χρήματα τους. Αν οι ψηφοφόροι τον πιστέψουν και προσελκύσει αρκετές ψήφους στις εκλογές της 17 Ιουνίου και υλοποιήσει τις απειλές του, τότε η χώρα του, η Ευρώπη και η παγκόσμια οικονομία θα ζήσουν για αρκετά χρόνια τις συνέπειες.
Μέχρι πριν από μερικές εβδομάδες, ο Τσίπρας ήταν ένας περιθωριακός ριζοσπάστης καρριέρας. Εντάχθηκε στην Κομμουνιστική νεολαία στο λύκειο, είναι θαυμαστής του προέδρου της Βενεζουέλας και τώρα ηγείται του ΣΥΡΙΖΑ, ενός δονκιχωτικού συνασπισμού μικρών αριστερών κομμάτων. Όταν εξελέγη πρόεδρος ενός εξ’αυτών, του Συνασπισμού, το κομματικό ανακοινωθέν τον περιέγραφε ως «τον σύντροφο που συμμετείχε σε όλες τις διεθνείς διαμαρτυρίες και πορείες ενάντια στη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση».
Στα 37 του χρόνια, ο Τσίπρας λέει πως θέλει η Ελλάδα να μείνει στη ζώνη του ευρώ. Είναι όμως αυτό εφικτό αν σκίσει τις δανειακές συμβάσεις και η Ελλάδα πτωχεύσει υπό το βάρος του χρέους της; Όταν ερωτάται γι’αυτό, απαντά πως οι δανειστές της Ελλάδας μπλοφάρουν όταν απειλούν να τραβήξουν το καλώδιο της χρηματοδότησης. Γνωρίζουν (οι δανειστές) σύμφωνα με τον Τσίπρα, πως μια έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη θα συμπαρασύρει ολόκληρη την ήπειρο κι έτσι δεν θα το τολμήσουν.
Μπορεί. Ωστόσο σταματήστε αυτές τις σκέψεις. Αν ο Τσίπρας πιστεύει όσα λέει, τότε είναι πρόθυμος να τζογάρει το μέλλον της Ελλάδας και της ευρωπαϊκής ηπείρου προκειμένου να παίξει πόκερ με την γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ. Άλλοι Έλληνες πολιτικοί υποστηρίζουν πως θα επιδιώξουν μια επαναδιαπραγμάτευση των μέτρων λιτότητας κι αυτή τη φορά η Ευρώπη μπορεί τους ακούσει. Αλλά ο Τσίπρας επιμένει στο σκίσιμο της συμφωνίας, επιδιώκοντας την αναμέτρηση. Κι αν ο Τσίπρας δεν πιστεύει όσα λέει και γνωρίζει πως η Ελλάδα θα ξεμείνει από χρηματοδότηση; Σ’αυτή την περίπτωση, θέτει την ίδια του τη χώρα υπό την απειλή μιας χαοτικής κατάρρευσης με μόνο στόχο την ενδυνάμωση του. Στην πρώτη περίπτωση είναι απερίσκεπτος. Στη δεύτερη, κυνικός.
Το Bloomberg έχει ασκήσει κριτική στην αποσπασματική λιτότητα καθώς και την στρατηγική της ευρωζώνης όπως καθορίστηκε από τη Γερμανία, από το ξέσπαμα της κρίσης χρέους και μετά. Καλωσορίσαμε την αλλαγή της συζήτησης και την προσθήκη περισσότερων αναπτυξιακών μέτρων που έφερε η εκλογή Ολάντ, έστω κι αν διαφωνούμε με τις προτάσεις του για τη Γαλλία. Ο Τσίπρας λέει πως θέλει να ηγηθεί μιας φιλοαναπτυξιακής αλλαγής πορείας για ολόκληρη την Ευρώπη.
Καλά όλα αυτά, ωστόσο όσα συζητώνται στην Ευρώπη είναι άσχετα με όσα πουλάει στους Έλληνες ψηφοφόρους. Το Ελληνικό χρηματιστήριο έπεσε κατακόρυφα την προηγούμενη εβδομάδα, όταν ο Τσίπρας είπε πως σχεδιάζει την εθνικοποίηση των τραπεζών και πως θα σκίσει το Μνημόνιο στο σύνολο του. Περιέλαβε, συγκεκριμένα, την άρνηση περικοπής 150.000 θέσεων εργασίας δημοσίων υπαλλήλων. «Δεν είναι μια διαφωνία μεταξύ πολιτικών ή κρατών» είπε μιλώντας στον Guardian: «Είναι ένας πόλεμος ανάμεσα στους λαούς και τον καπιταλισμό και η Ελλάδα είναι στη πρώτη γραμμή του μετώπου αυτού του πολέμου».
Στην Ελλάδα, τουλάχιστον, δεν είναι ο καπιταλισμός η αιτία της κρίσης. Ένοχη είναι μια υπερμεγέθη και ανίκανη γραφειοκρατία που οικοδομήθηκε επί δεκαετίες από κατά βάση διεφθαρμένες κυβερνήσεις. Ακόμα χειρότερα, η λιτότητα που σήμερα προκαλεί πραγματικό πόνο κι αποπροσανατολίζει τους περισσότερους Έλληνες, οφείλεται εν πολλοίς στην αποτυχία προηγούμενων κυβερνήσεων να εφαρμόσουν τους όρους του πρώτου πακέτου διάσωσης. Αυτό οδήγησε σε μια νέα λιτότητα.
Ο Τσίπρας απέχει από το να έχει την εντολή, κέρδισε το 16,8% των ψήφων στις εκλογές της 6ης Μαϊου και μπορεί να αυξήσει το ποσοστό στο 20% ή και παραπάνω στις εκλογές του Ιουνίου. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως ο ΣΥΡΙΖΑ μάχεται για την πρώτη θέση με αντίπαλο το κόμμα της κεντροδεξιάς, Νέα Δημοκρατία. Η κατάταξη έχει σημασία στην Ελλάδα διότι το πρώτο κόμμα πριμοδοτείται με 50 έδρες επιπλέον στο κοινοβούλιο των 300 εδρών.
Οι ευρωπαίοι πολιτικοί, σε όλο το πολιτικό φάσμα, πρέπει να κάνουν τη διάκριση μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ και των άλλων κομμάτων που διαφωνούν με την ευρωπαϊκή στρατηγική λιτότητας. Πρέπει να δηλώσουν και να επαναλάβουν συνεχώς, πως θέλουν να βοηθήσουν την Ελλάδα αλλά δεν μπορούν και δεν γίνεται να παραμείνει στο ευρώ στην περίπτωση που οι ηγέτες της απλά αθετήσουν τις συμφωνίες που η χώρα έχει υπογράψει.
Οι Έλληνες πρέπει να το γνωρίζουν αυτό όταν θα ψηφίσουν στις 17 Ιουνίου. Και πρέπει να γνωρίζουν πως όσα λέει ο ΣΥΡΙΖΑ και ο νεαρός του ηγέτης, είναι ψέματα.