Είδαμε τα πρώτα κυπαρίσσια να φυτεύονται στο νέο μεγαλο πάρκο της πόλης

Από τον ΘΑΝΑΣΗ ΧΑΡΑΜΗ.

Κάθε δέντρο έχει ετικέτα και είναι αριθμημένο σύμφωνα με τη θέση φύτευσής του στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος. Φωτό: Γιώργης Γερόλυμπος

Το δέντρο μεταφέρεται με ειδικούς ιμάντες για να τοποθετηθεί στον προβλεπόμενο χώρο φύτευσης. Φωτό: Γιώργης Γερόλυμπος

Το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος καλύπτει το 85% του χώρου του ΚΠΙΣΝ και έχει έκταση περίπου 170.000 τ.μ. – διπλασιάζοντας, σύμφωνα με τη μελέτη της Boston Consulting Group, τους κατά κεφαλήν χώρους πρασίνου στους όμορους δήμους της Καλλιθέας, του Μοσχάτου, της Νέας Σμύρνης και του Παλαιού Φαλήρου. Πέραν της βελτίωσης της ποιότητας του αέρα, μία από τις οικολογικές λειτουργίες του πάρκου, σε σχέση με τον χώρο, είναι ότι αποτελεί και πράσινη στέγη, μειώνοντας έτσι την ενέργεια που απαιτείται για τη θέρμανση και τον κλιματισμό των κτιρίων. Λειτουργώντας ως ανάπαυλα από το τσιμέντο της πόλης, θα αποτελέσει μια όαση που θα λειτουργεί ως πηγή καθημερινής έμπνευσης και αγαπημένος προορισμός για επισκέπτες κάθε ηλικίας.

Μια μεγάλη ποικιλία από δέντρα και φυτά, μονοπάτια, προηγμένες παιδικές χαρές, πίδακες νερού και ανοιχτούς χώρους συνάθροισης κάνουν τον χώρο ιδανικό για παιδιά, αλλά και για όλους τους πολίτες, που θα μπορούν να απολαμβάνουν τον περίπατό τους, να γυμνάζονται ή να συμμετέχουν σε συναυλίες, εκθέσεις και πολλά εκπαιδευτικά και πολιτιστικά προγράμματα που θα πραγματοποιούνται στους ανοιχτούς χώρους του πάρκου.

Οι αλέες που οδηγούν στο εσωτερικό του πάρκου πλαισιώνονται από ψηλά πεύκα και ελιές, ενώ ανάμεσά τους, διάσπαρτα, μικρότερα δέντρα δημιουργούν εναλλαγές φωτός και σκιάς, χρώματος και υφής. Στο κέντρο του πάρκου θα διαμορφωθεί μεγάλος, ανοιχτός χώρος πρασίνου, ένας τόπος για συγκεντρώσεις, ο οποίος θα προσφέρεται επίσης για τη διοργάνωση συναυλιών και φεστιβάλ, καθώς και για την προβολή ταινιών.

Ο ανοιχτός, ηλιόλουστος Μεσογειακός Κήπος γιορτάζει την πλούσια φυτοκομική παράδοση της Ελλάδας. Η ποικιλία των φυτών αρκεί για να καταστήσει τον κήπο τόπο προορισμού. Από τον Μεσογειακό Κήπο, ειδικά διαμορφωμένα ελικοειδή μονοπάτια οδηγούν με ήπια ανηφορική κλίση στο πράσινο δώμα και στην κορυφή του λόφου, σε ύψος 32 μέτρων. Το μεγάλης έκτασης πράσινο δώμα που καλύπτει όλο το κτιριακό συγκρότημα μειώνει σημαντικά τις απαιτήσεις κλιματισμού των κτιρίων. Η κορυφή του λόφου προσφέρει πανοραμική θέα της θάλασσας στα δυτικά, της Ακρόπολης στα ανατολικά, καθώς και του συνολικού πάρκου.

Στο δυτικό μέρος του πάρκου θα υπάρχει στίβος τριών διαδρόμων για 400 μέτρα και έξι διαδρόμων 100 και 200 μέτρων σε ευθεία, για πραγματοποίηση προπονήσεων. Στην ίδια περιοχή θα υπάρχουν όργανα γυμναστικής. Περιμετρικά του Κέντρου Πολιτισμού θα δημιουργηθεί ένας εντυπωσιακός ποδηλατόδρομος αναψυχής. Η παρακείμενη Εσπλανάδα, με τις χαρακτηριστικές δενδροστοιχίες, αναπτύσσεται παράλληλα με τη γυάλινη όψη του κτίσματος. Παράλληλα, και ανάμεσα στην Εσπλανάδα και το κτιριακό συγκρότημα, βρίσκεται ένα υδάτινο κανάλι 30×400 μέτρων. Κατά μήκος του καναλιού φυτεύονται πλατάνια.

Το μεγάλο στοίχημα του πάρκου ως κληρονομιά της Αθήνας «Το πάρκο, είναι πράγματι ένας νέος οργανισμός που θα δημιουργήσει κόστη τα οποία αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχουν. Το έργο, ειδικά αναφορικά με το πάρκο, έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να μειώνει όσο το δυνατόν περισσότερο το κόστος λειτουργίας του. Πέρα από αυτό, όμως, είναι αξιοσημείωτο να πούμε ότι σε μελέτες που έχουμε κάνει, οι οποίες φυσικά πρέπει να επικυρωθούν, βλέπουμε ότι η επίδραση της επένδυσης αυτής στην ελληνική οικονομία είναι γύρω στο 1 δισ. ευρώ. Δηλαδή, για τα 566 εκατομμύρια που ξοδεύονται, 1 δισ. είναι ο κύκλος εργασιών που δημιουργείται για την ελληνική οικονομία. Αυτό είναι σημαντικό βραχυπρόθεσμα, αλλά μακροπρόθεσμα το ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι ότι προβλέπουμε ότι θα δημιουργηθεί μια οικονομική δραστηριότητα γύρω από το Κέντρο Πολιτισμού, δηλαδή δεν μιλάμε για τα λεφτά που θα ξοδεύονται μέσα στο Κέντρο, της τάξεως των 160 εκατ. ευρώ. Από αυτά τα 160 εκατομμύρια, αν κάποιος υπολογίσει τον ΦΠΑ που θα προκύπτει, στοιχειοθετείται ένα σεβαστό ποσό, το οποίο θα καλύπτει τις ανάγκες λειτουργίας. Από τα 160 εκατομμύρια ετήσιου τζίρου, μόνο τα έσοδα από τη φορολογία αυτού είναι ένα σημαντικό ποσό». όπως αναφέρει ο Πάνος Παπούλιας «Δεν πρέπει να ξεχνάμε και τις ευθύνες που έχουμε όλοι απέναντι στο έργο, και όχι μόνο το κράτος. Το Ίδρυμα δεν επενδύει απλώς για να φτιάξει μια μικρή όαση. Δίνει αυτά τα χρήματα για να επαναπροσδιορίσει, έστω μακροπρόθεσμα, τον τρόπο που ο κόσμος χρησιμοποιεί τον δημόσιο χώρο. Οπότε, αν ο κόσμος χρησιμοποιεί όμορφα το πάρκο και μετά δεν προσέχει έναν μικρό χώρο πρασίνου στη γειτονιά, εμείς θα θεωρήσουμε ότι το έργο αυτό δεν έχει επιτελέσει τον σκοπό που θα θέλαμε. Είναι δύσκολος στόχος, αλλά για τέτοια έργα μπορείς να έχεις δύσκολους στόχους. Έχουμε κι εμείς ευθύνη, στο να φτιάξουμε κανόνες λειτουργίας οι οποίοι θα διέπουν το Κέντρο και θα το βοηθήσουν να λειτουργήσει σωστά. Πιστεύω ότι το μεγαλύτερο ρίσκο αυτήν τη στιγμή βρίσκεται σ’ εμάς, που δημιουργούμε τους κανόνες λειτουργίας, στο κράτος και στον κόσμο που θα το λειτουργήσει. Όσον αφορά τους επισκέπτες, είμαστε πολύ αισιόδοξοι ότι θα το σεβαστούν. Εγώ τουλάχιστον, γιατί λειτουργούν και σαν καθρέφτης αυτά τα πράγματα. Αν δεις κάτι όμορφο, θέλεις να του φερθείς κι εσύ καλά, και το Ίδρυμα εμπιστεύεται τη χώρα, εμπιστεύεσαι τον κόσμο ότι θα βγει από αυτή την κατάσταση, ότι θα μπορέσει να δημιουργήσει στο κομμάτι του πολιτισμού και της νέας δημιουργίας».

10 info για το πάρκο

• Η είσοδος θα είναι δωρεάν για όλους, και αυτό είναι αδιαπραγμάτευτο. 
• Θα λειτουργεί από το πρωί έως τη δύση του ηλίου. 
• Στην πρεμιέρα του τα δέντρα θα είναι 1.200: ελιές, κουκουναριές, πλατάνια, κυπαρίσσια, χαρουπιές, κουτσουπιές, αμυγδαλιές, ροδιές, λεμονιές, συκιές, κουμαριές. Έως τώρα στην περιοχή του «λόφου» έχουν φυτευτεί 315 δέντρα. 
• Συνολικά θα φυτευτούν περίπου 500 ελιές, πάνω από 358 κουκουναριές και περισσότερα από 370 πλατάνια. Όλα τα δέντρα του πάρκου είναι είδη που συνθέτουν το ελληνικό και μεσογειακό τοπίο και είναι ανεπτυγμένα έτσι ώστε στην πρεμιέρα του πάρκου η εικόνα του να είναι ολοκληρωμένη και πλήρης. 
• Οι 320.000 θάμνοι και μικρόφυτα θα είναι μεταξύ άλλων: σκίνοι, πικροδάφνες, μυρτιές, λυγαριές, ευφόρβιες, ρίγανες, δάφνες, δεντρολίβανα, λεβάντες, παρθενόκισσοι, βίγκες και σάλβιες. Έως τώρα έχουν φυτευτεί 14.000 θάμνοι, οι οποίοι ήδη αναδίδουν τα αρώματά τους σε όλο το εργοτάξιο. 
• Υπεύθυνος για τη λειτουργία και τη συντήρηση του Πάρκου Σταύρος Νιάρχος, μετά την παράδοση του έργου, θα είναι ο οργανισμός ΚΠΙΣΝ Α.Ε. Τα έσοδα για τη συντήρηση του πάρκου θα προέρχονται από την εκμετάλλευση των χώρων στάθμευσης και εστίασης, καθώς και από εκδηλώσεις που θα πραγματοποιούνται στο ίδιο το Πάρκο. 
• Τα φυτά θα ποτίζονται με τη μέθοδο της στάγδην άρδευσης και το πρόγραμμα άρδευσης θα διαμορφώνεται σύμφωνα με τις εποχικές εναλλαγές. Το νερό της άρδευσης θα προέρχεται από γεωτρήσεις και όχι από το δημόσιο δίκτυο. 
• Στις εγκαταστάσεις του πάρκου θα λειτουργεί μονάδα κομποστοποίησης, όπου τα οργανικά απόβλητα μετά από ειδική επεξεργασία θα παράγουν πλούσιο φυτόχωμα (κομπόστ) που θα χρησιμοποιείται στο πάρκο. 
• Κατοικίδια στο πάρκο: Τα κατοικίδια θα επιτρέπονται, εφόσον οι ιδιοκτήτες σέβονται και ακολουθούν τους κανόνες λειτουργίας του πάρκου. 
• Πράσινο δώμα: Η επιστημονική ομάδα του Βοτανικού Κήπου Διομήδους συνέλεξε σπόρους από γηγενή, ετήσια και πολυετή είδη, για να παραχθούν σε φυτώρια στην Ελλάδα μικρά φυτά (αγρωστώδη σε συνδυασμό με αρωματικούς θάμνους, όπως λεβάντα, ρίγανη, φασκόμηλο κ.λπ.) που θα φυτευτούν στην πράσινη στέγη των κτιρίων, θυμίζοντας τους λόφους της Αττικής.

Πρόσφατη φωτογραφία του πάρκου. 24 Νοεμβρίου 2014 Φωτό: Γιώργης Γερόλυμπος

Φωτό: Γιώργης Γερόλυμπος

Συστοιχίες πλάτανων, τοποθετημένων στις εγκαταστάσεις, όπου και θα παραμείνουν έως τη φύτευσή τους στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος. Φωτό: Γιώργης Γερόλυμπος

Φωτορεαλιστικά πάρκου: RPBW – DNA

Φωτό: Πάρις Ταβιτιάν / LIFO

Το δέντρο μεταφέρεται με ειδικούς ιμάντες για να τοποθετηθεί στον προβλεπόμενο χώρο φύτευσης. Φωτό: Γιώργης Γερόλυμπος