Έμμεσο «κούρεμα» ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τo Δημόσιο επέλεξαν κυβέρνηση και δανειστές, και έτσι έκλεισαν όλα τα εκκρεμή θέματα του εξωδικαστικού συμβιβασμού.
Βρέθηκε η χρυσή τομή για τα μέχρι πρότινος εμπόδια και αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά οι διαφωνίες που μπλόκαραν τη συμφωνία. Η συμφωνία προβλέπει τον υπολογισμό με βάση τις καινούργιες και όχι τις παλαιές κλίμακες προστίμων των οφειλών προς το Δημόσιο και με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται ένα μείγμα ισορροπίας που επιτρέπει την αποτελεσματική λειτουργία του νέου υπό διαμόρφωση θεσμικού πλαισίου.
Οπως προέκυψε μέσα από τη διαπραγμάτευση και με δεδομένο πως το «αγκάθι» αυτής αποτελούν οι οφειλές προς το Δημόσιο, τα καινούργια πρόστιμα θα είναι κατά πολύ μικρότερα από τα παλαιά.
Σε αυτήν την ομπρέλα ρυθμίσεων θα «στεγαστούν» όλοι οι φόροι και οι οφειλές προς το Δημόσιο συμπεριλαμβανομένου και του Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών αλλά και ο Φόρου Προστιθέμενης Αξίας. Οχι όμως και οι εισφορές προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
Στην ουσία φεύγει η λογική του άμεσου κουρέματος αυτής καθεαυτής της οφειλής (του αρχικού κεφαλαίου δηλαδή) και το haircut επιτυγχάνεται μέσα από την αποτελεσματική μείωση των προστίμων και τις πολυάριθμες δόσεις που θα συνοδεύσουν την εξόφληση των οφειλών.
Πάνω σε αυτό το νέο πλαίσιο θα δομηθεί η αρχιτεκτονική βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, οι οποίες αδυνατούν να εξυπηρετήσουν -μέσα από το υπάρχον πλαίσιο ρυθμίσεων- τα χρέη τους προς το ελληνικό δημόσιο μολονότι διαθέτουν δυνατότητες επιβίωσης.
Τόσο ο ΦΠΑ όσο και ο ΦΜΥ αποτέλεσαν αντικείμενο «έριδος» μεταξύ Δημοσίου και Θεσμών, με τη μεν κυβέρνηση να μην επιθυμεί να συμπεριληφθούν στον νόμο, τους δε Θεσμούς να θεωρούν κάτι τέτοιο ως απαραίτητη προϋπόθεση.
Οι δύο αυτοί φόροι θεωρούνται ανακυκλούμενοι κάτι που σημαίνει πως ή έχουν παρακρατηθεί όπως στην περίπτωση του ΦΜΥ ή έχουν εισπραχθεί όπως στην περίπτωση του ΦΠΑ και άρα θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο το κύριο σώμα της οφειλής να υποστεί απομείωση.
Χρέη άνω των 95 δισ.
Να σημειωθεί ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των ιδιωτών προς την εφορία έχουν πλέον ξεπεράσει τα 95 δισ. ευρώ, πολλά εκ των οποίων είναι πρόστιμα που ποτέ δεν πρόκειται να εισπραχθούν. Επίσης, τα «ανοίγματα» των επιχειρήσεων είναι συνολικά περί τα 148 δισ. και από αυτά έχει «κοκκινίσει» το 44% του συνόλου. Με βάση τη λύση αυτήν θα γίνει τώρα περαιτέρω επεξεργασία του θεσμικού πλαισίου.
Οι δανειστές θεωρούσαν απαραίτητη προϋπόθεση πάντως την ένταξη όλων των οφειλών των επιχειρήσεων σε ρύθμιση, καθώς εκτιμούν πως η εξαίρεση από τη ρύθμιση οφειλών υπονομεύει το εγχείρημα διάσωσης μιας επιχείρησης.
Οι τράπεζες με τη σειρά τους ετοιμάζουν τα μοντέλα τους με βάση τις ρυθμίσεις που έχουν ήδη διεκπεραιώσει στο παρελθόν και οι οποίες θα αποτελέσουν έναν καλό «μπούσουλα» για το ποιες επιχειρήσεις θα εντάξουν μέσα στο συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο.
Ας σημειωθεί πως από την προηγούμενη εμπειρία τους οι τράπεζες ξέρουν τους κλάδους αλλά και τους μεμονωμένους πελάτες και το πώς αυτοί ανταποκρίνονται στο πλαίσιο των ρυθμίσεων που έχουν διμερώς συμφωνηθεί.
Παράλληλα, τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν τρόπους και μεθόδους προκειμένου να εντοπίσουν τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, κάτι άλλωστε που προάγει και το γράμμα του νομοσχεδίου, το οποίο διενεργεί σαφέστατο έλεγχο στους υποψήφιους να ενταχθούν στο νέο θεσμικό πλαίσιο.
Οι τράπεζες αναμένουν τόσο την ολοκλήρωση του συγκεκριμένου νομοθετήματος όσο και τη νομική προστασία που θα αποτελέσει κεφάλαιο σε διαφορετικό νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης, προκειμένου να προλάβουν τον χρόνο και να επιτύχουν τους στόχους τους οποίους έχουν θέσει για το 2017.
Και ενώ οι στόχοι αυτοί σε ό,τι αφορά το 2016 έχουν επιτευχθεί, το πρώτο τρίμηνο του 2017 και το γεγονός πως δεν έχει ακόμη επιτευχθεί η αξιολόγηση διαμορφώνει νέα δεδομένα για τα πιστωτικά ιδρύματα.
Εάν σε όλο αυτό προστεθεί και το γεγονός πως τα στοιχεία στο τέλος του 2017 θα είναι αυτά τα οποία θα αποτελέσουν τη βάση για τα stress tests των τραπεζών το 2018, οι αποφάσεις γύρω από τον εξωδικαστικό συμβιβασμό θα πρέπει να θεωρούνται ιδιαιτέρως κρίσιμες.
