Όσο χαριτωμένα κι αν είναι τα παιδιά, εντούτοις πάντα έχουν ορισμένες κακές συνήθειες που “χαλάνε” την όμορφη και διασκεδαστική πλευρά τους Ξεστομίζουν ό,τι τους κατέβει στο κεφάλι, τρώνε μετά μανίας τα νύχια, σκαλίζουν τη μύτη τους επίμονα… αυτές είναι ενδεικτικά ορισμένες από τις κακές συνήθειες των λιλιπούτειων τέκνων μας που μας εξοργίζουν και μεταμορφώνουν το παιδάκι μας σε ένα κακότροπο “τερατάκι”.
Τις περισσότερες φορές, αυτές οι κακές συνήθειες δεν είναι παρά απλές φάσεις τις οποίες περνούν τα παιδιά γύρω στα 2 και μέχρι τα 6 τους χρόνια. Κι όμως αυτού του είδους οι συμπεριφορές απαιτούν τον ιδιαίτερο χειρισμό των γονιών καθώς, αν δεν καταπολεμηθούν νωρίς, υπάρχει το ενδεχόμενο να προκαλέσουν σημαντικά μελλοντικά προβλήματα τόσο στην υγεία των παιδιών (εμφάνιση αλλεργίας ή μόλυνσης) όσο και στη ψυχοσύνθεσή τους (εμφάνιση κατάθλιψης).
Οι παιδοψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι οι κακές συνήθειες δρουν ανακουφιστικά στον κόσμο των παιδιών. Τα μικρά αγνοούν ότι αυτές δεν είναι κοινωνικά αποδεκτές συμπεριφορές και όσο τους φωνάζουμε και τα επιπλήττουμε γι’ αυτές τόσο περισσότερο επιμένουν. Ωστόσο, όσο πιο γρήγορα απαλλαγούν από αυτές τόσο καλύτερα θα είναι και για τα ίδια και για τους γύρω τους.
Αν το παιδί σας αρέσκεται σε τέτοιες κακές συνήθειες, καλό θα είναι να ρίξετε μια ματιά στις συμβουλές μας ούτως ώστε να το βοηθήσετε να απαλλαγεί από αυτές μια και καλή. Να θυμάστε, ότι με πολλή υπομονή και αρκετή επιμονή όλα γίνονται!
1. Το σφίξιμο ή τρίξιμο των δοντιών
Περίπου 15% έως 30% των νηπίων σφίγγουν ή τρίζουν τα δόντια τους. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι πιθανά αυτό σχετίζεται με άγχος, πόνο (από το αυτί ή τα δόντια που ανατέλλουν) και διαταραχές στη σύγκλειση των δοντιών, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι και οι αλλεργίες παίζουν ρόλο. Υπάρχει, επίσης, η άποψη ότι κάποιες φορές ενοχοποιούνται και παράσιτα των εντέρων. Τέλος, μπορεί το παιδί σας απλώς να προσαρμόζεται στην παρουσία δοντιών στο στόμα του. Επίσης, το παιδί σας είναι πιο πιθανόν να τρίζει τα δόντια του αν μιλά ή σαλιαρίζει στον ύπνο του ή ακόμα αν έχετε κι εσείς αυτή τη συνήθεια
Γιατί είναι κακό:Τις περισσότερες φορές το τρίξιμο των δοντιών δεν αποτελεί σοβαρό λόγο ανησυχίας. Παρ’ όλα αυτά, αν είναι συχνό και βίαιο, μπορεί να ευθύνεται για διάφορες ενοχλήσεις που μπορεί να αισθάνεται όπως πονοκέφαλοι, πόνοι στη γνάθο ή/και φθορά των δοντιών.
Πώς να το σταματήσετε: Προσπαθήστε να βοηθήσετε το παιδί να χαλαρώσει. Μειώνοντας τα επίπεδα stress είναι λιγότερο πιθανό το παιδί να αντιδρά σφίγγωντας τα δόντια στον ύπνο. Μια καλή δραστηριότητα είναι η yoga για παιδιά ή ένα μασάζ λίγο πριν το παιδί ξαπλώσει να κοιμηθεί. Αν το πρόβλημα συνεχίζεται με την ίδια ένταση τότε καλό είναι να συμβουλευτείτε τον οδοντίατρο του παιδιού που ενδεχομένως θα προτείνει ένα ενδοστοματικό νάρθηκα (πλαστικό μασέλακι) νυκτός που θα ανακουφίσει το παιδί από τα συμπτώματα.
2. Το τράβηγμα των μαλλιών
Αν το νηπιάκι σας τραβάει τα μαλλιά του, τα δικά σας ή των άλλων παιδιών, πρόκειται για κακή συνήθεια που γρήγορα πρέπει να εγκαταλείψει καθώς είναι και ενοχλητική αλλά και επικινδύνη για την υγεία του τριχωτού της κεφαλής.
Γιατί είναι κακό: Ξέρετε ότι μια τέτοια συμπεριφορά αργά η γρήγορα συμβάλλει στη δημιουργία καράφλας;
Πώς να το σταματήσετε: Το τράβηγμα των μαλλιών μακροπρόθεσμα συνδέεται με ψυχολογικά προβλήματα , όπως το άγχος, η κατάθλιψη, η ψυχαναγκαστική-καταναγκαστική διαταραχή. Αν λοιπόν το παιδί σας δεν παίρνει από λόγια και συνεχίζει ατάραχο να τραβάει τα μαλλιά είναι προτιμότερο να επισκεφτείτε έναν παιδοψυχολόγο.
3. Κράτημα της αναπνοής
Περίπου 5% των μικρών παιδιών κρατούν την αναπνοή τους όταν κλαίνε. Αυτά τα επεισόδια ακολουθούν ένα γεγονός, ίσως έπειτα από πτώση ή από φόβο, άγχος ή θυμό. Συνήθως ξεκινούν όταν το βρέφος είναι 6 με 18 μηνών και σταματούν γύρω στα 5 με 6 χρόνια. Μπορεί να συμβαίνει από μία ή δύο φορές τη μέρα μέχρι μία ή δύο φορές το μήνα.
Γιατί είναι κακό: Τα παιδιά κρατούν μερικές φορές την αναπνοή τους για να τρομάξουν τους γονείς τους και μερικές φορές αυτό “πιάνει” και οι γονείς υποχωρούν προς όφελος του παιδιού. Μια τέτοια συνήθεια είναι ένα πολύ επικίνδυνο «παιχνίδι», αφού έτσι μπορεί ένα παιδί να χάσει τις αισθήσεις του.
Πώς να το σταματήσετε: Αν το παιδί σας χρησιμοποιεί αυτή την τακτική για να σας τραβήξει την προσοχή, προσπαθήστε να του εξηγήσετε πόσο λάθος είναι. Αντί να του λέτε δηλαδή να το σταματήσει, πείτε του ευθέως πόσο επικίνδυνο είναι αυτό που κάνει. Μπορεί να φανεί δύσπιστο στην αρχή, αλλά θα το καταλάβει.
4. Το σκάλισμα της μύτης
Πολλά παιδιά βάζουν το δαχτυλάκι τους στη μυτούλα τους, είτε για να την καθαρίσουν είτε ως ένδειξη βαρεμάρας. Όπως και άλλες κακές συνήθειες, μπορεί το σκάλισμα της μύτης να το ανακουφίζει από το άγχος.
Γιατί είναι κακό: Μια τέτοιου είδους χειρονομία μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας συμπεριλαμβανομένων κρυολογημάτων, αιμορραγίας από την μύτη και λοιμώξεων.
Πώς να το αντιμετωπίσετε: Όσο κι αν η συμπεριφορά του παιδιού σας φέρνει σε δύσκολη θέση, μην το κάνετε «ζήτημα». Προσβάλλοντας ή τιμωρώντας το δεν θα βοηθήσετε. Κρατήστε τα δάχτυλά του απασχολημένα. Δίνετε του και από ένα αυτοκόλλητο για κάθε ημέρα που δεν σκαλίζει την μύτη του. Όσα περισσότερα αυτοκόλλητα συγκεντρώσει τόσο το καλύτερο! Αν η συνήθεια αυτή φαίνεται να είναι αποτέλεσμα έντονα νευρικής συμπεριφοράς, ίσως θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας.
5. Φάγωμα των νυχιών
Η ονυχοφαγία εκδηλώνεται τις περισσότερες φορές στην ηλικία των 3 ετών, μετά το τέλος του πιπιλίσματος. Αυξάνεται στις ηλικίες μεταξύ 4 – 6 ετών. Στις ηλικίες 7-10 ετών ένα ποσοστό γύρω στο 30% τρώει τα νύχια του. Η συνήθεια εμφανίζεται ακόμα με μεγαλύτερη ένταση στην προεφηβική ηλικία (10-13 ετών). Μεγαλώνοντας, πολλοί έφηβοι εγκαταλείπουν από μόνοι τους την ονυχοφαγία αλλά ένα ποσοστό νέων ενηλίκων συνεχίζει να τρώει τα νύχια του. Τα κορίτσια εγκαταλείπουν πιο εύκολα την κακή συνήθεια στην εφηβεία γιατί υπερισχύει η επιθυμία τους να έχουν όμορφα νύχια. Τα παιδιά μπορεί να τρώνε τα νύχια τους για παρά πολλούς λόγους, όπως για παράδειγμα επειδή βαριούνται, επειδή τους βοηθάει να χαλαρώνουν ή επειδή είναι στεναχωρημένα εξαιτίας κάποιας τιμωρίας.
Γιατί είναι κακό: Δεν είναι μόνο τα δάχτυλα που υποφέρουν από αυτή την κακή συνήθεια. Το ροκάνισμα στα νύχια μπορεί να προκαλέσει ακόμα και μικρά κατάγματα στα άκρα των δοντιών του παιδιού σας.
Πώς να το σταματήσετε: Για να σταματήσει αυτή η κακή συνήθεια απαιτείται η συντήρηση των νυχιών. Χρησιμοποιήστε ένα δυναμωτικό νυχιών για να αποφεύγεται το δάγκωμα και κρατήστε το τελείωμα των νυχιών σε καλή κατάσταση, ώστε το παιδί να μην μπαίνει στον πειρασμό να τα τρώει. Τέλος, κόβετε βαθιά τα νύχια του/της για να μην μπαίνουν στον πειρασμό να τα μασουλάνε.
6. Πιπίλισμα δακτύλου
Το πιπίλισμα του δάκτυλου χαρακτηρίζεται ως μια φυσιολογική συμπεριφορά στα βρέφη αλλά και στα νήπια ως τριών ετών. Η συμπεριφορά αυτή, σύμφωνα με έρευνες, φαίνεται να ηρεμεί τα παιδιά, να τα κάνει να νιώθουν ασφάλεια και συγχρόνως να τα ανακουφίζει από τυχόν ενοχλήσεις στα ούλα.
Γιατί είναι κακό: Εκτός από κάλους, φουσκάλες, και λοιμώξεις στον αντίχειρα, τα παιδιά που πιπιλάνε συνέχεια το δάχτυλό τους κινδυνεύουν να έχουν στραβά δόντια. Αν λοιπόν δεν θέλετε να ξοδέψετε μια μικρή περιουσία στον οδοντίατρο, προσπαθήστε να καταπολεμήσετε αυτή τη συνήθεια.
Πώς να το σταματήσετε: Μπορεί το παιδί σας να πιπιλά τον αντίχειρα λόγω πλήξης. Γι’ αυτό φροντίστε να το απασχολείτε με δημιουργικά παιχνίδια ώστε να του αποσπάσετε την προσοχή. Τα παιχνίδια που σχετίζονται με τα χέρια, όπως τα παζλ είναι ο ιδανικός τρόπος για να ξεκινήσετε.
7. Κακές λέξεις
Από τη στιγμή που θα αντιληφθούμε ότι τι παιδί μας λέει κακές λέξεις, είναι πολύ σημαντικό να διαχειριστούμε αυτό το θέμα σωστά.
Γιατί είναι κακό: Αυτή η συνήθεια δεν έχει να κάνει με την υγεία του παιδιού αλλά με την φήμη. Τα πράγματα θα δυσκολέψουν ακόμα περισσότερο όταν αρχίσει να πηγαίνει στο νηπιαγωγείο και το σχολείο.
Πώς να το σταματήσετε: Τα πράγματα δεν θα φτιάξουν μέχρι το παιδί να αισθανθεί ότι χάνει κάτι. Μπορείτε, λοιπόν, κάθε φορά που λέει μια κακιά λέξη να του παίρνετε ένα αγαπημένο του παιχνίδι, το οποίο θα επιστρέφετε μερικές ημέρες αργότερα και εφόσον δεν έχει μιλήσει ξανά άσχημα. Επίσης, θα πρέπει να προσέξετε και το δικό σας λεξιλόγιο, δεδομένου ότι τα παιδιά έχουν την τάση να μιμούνται τους γονείς τους.